top of page

Kaart van Rijnland en Amstelland

Omschrijving

Henricus Hondius werd in 1597 geboren in Amsterdam als zoon van de Vlaamse cartograaf Judocus Hondius.  Henricus leerde het vak van cartograaf van zijn vader, die bekend was geworden met zijn nieuwe, verbeterde uitgaves van de atlassen van de duitse cartograaf Gerardus Mercator.

Al op jonge leeftijd bleken zowel Henricus, als zijn broer Judocus II, over een groot graveertalent te beschikken. Samen werkten zij in het familiebedrijf van hun vader. Hier werden niet enkel kaarten gemaakt, maar ook onder eigen naam uitgegeven. In 1612 overlijdt vader Judocus, Henricus is dan pas 15 jaar oud, en komt het familiebedrijf in handen van de weduwe Hondius. Zij zet het bedrijf voort met haar zeven kinderen. Henricus leidt de zaak samen met zijn zwager Joannes Janssonius, die getrouwd was met zus Elisabeth Hondius. Aanvankelijk werden de nieuwe kaarten nog uitgebracht op naam van Judocus Hondius, maar na 1619 was ook het talent van Henricus bekend genoeg geworden om de uitgaven voortaan op zijn naam te doen.

In 1621 trouwt Henricus en begint een eigen zaak in zijn nieuwe woning genaamd “de Atlas” op de Dam in Amsterdam. Zwager Joannes verhuist mee met Henricus en samen leiden zij “de Atlas”. Zijn broer Judocus II zet het oude familiebedrijf voort. In 1623 geeft Henricus voor het eerst zijn versie van de Gerardus Mercator atlas uit. Deze atlas bevatte 156 kaarten, allen verbeterde versies van de originele, oude kaarten. Henricus had de nieuwe ontdekkingen van niet alleen de Nederlandse, maar ook de Spaanse en Engelse zeevaarders toegevoegd. Daarbij had hij de kaarten opvallend verfraaid met cartouches met randinformatie, wapenschilden, kleine afbeeldingen van stadsgezichten of portretten van prominenten. De uitgave werd een groot succes en Henricus een beroemd man.

De leden van de familie Hondius waren echter niet de enige goede cartografen in zeventiende eeuws Amsterdam. In 1629 overlijdt broer Judocus II plotseling met als gevolg dat Henricus’ grootste rivaal Willem Blaeu een aanzienlijk aantal originele koperplaaten uit het nalatenschap van vader Judocus in zijn bezit weet te krijgen. Na wat bewerkingen zou hij deze gaan gebruiken voor uitgave van zijn eigen atlassen. Dit was een grote klap voor Henricus, die direct besluit om terug te verhuizen naar zijn ouderlijk huis. Eén van zijn eerste projecten is om zo snel mogelijk alle verloren koperplaten te

reproduceren en uit te geven, waardoor deze hun waarde verloren voor rivaal Blaeu.

De door Henricus vervaardigde kaart uit Collectie De Witte Zwaan laat een gedetailleerde afbeelding van het Rijnland en Amstelland zien. Het was destijds gebruikelijk om bij kaarten van Nederland, of delen daarvan, de kustlijn Noordelijk te houden. De belangrijkste reden waarom kaartenmaker ervoor kozen om het noorden rechts te houden, was het beschikbare papierformaat. Atlassen waren over het algemeen liggende boeken, waarbij het papier breder was dan hoog. Door de kust noordelijk te plaatsen op de afbeelding, pasten de kaarten simpelweg beter en overzichtelijker op het papier.



Henricus Hondius

1597 - 1651

kopergravure op papier, met de hand ingekleurd

46 x 56 cm

Kaart van Rijnland en Amstelland

Omschrijving

Henricus Hondius werd in 1597 geboren in Amsterdam als zoon van de Vlaamse cartograaf Judocus Hondius.  Henricus leerde het vak van cartograaf van zijn vader, die bekend was geworden met zijn nieuwe, verbeterde uitgaves van de atlassen van de duitse cartograaf Gerardus Mercator.

Al op jonge leeftijd bleken zowel Henricus, als zijn broer Judocus II, over een groot graveertalent te beschikken. Samen werkten zij in het familiebedrijf van hun vader. Hier werden niet enkel kaarten gemaakt, maar ook onder eigen naam uitgegeven. In 1612 overlijdt vader Judocus, Henricus is dan pas 15 jaar oud, en komt het familiebedrijf in handen van de weduwe Hondius. Zij zet het bedrijf voort met haar zeven kinderen. Henricus leidt de zaak samen met zijn zwager Joannes Janssonius, die getrouwd was met zus Elisabeth Hondius. Aanvankelijk werden de nieuwe kaarten nog uitgebracht op naam van Judocus Hondius, maar na 1619 was ook het talent van Henricus bekend genoeg geworden om de uitgaven voortaan op zijn naam te doen.

In 1621 trouwt Henricus en begint een eigen zaak in zijn nieuwe woning genaamd “de Atlas” op de Dam in Amsterdam. Zwager Joannes verhuist mee met Henricus en samen leiden zij “de Atlas”. Zijn broer Judocus II zet het oude familiebedrijf voort. In 1623 geeft Henricus voor het eerst zijn versie van de Gerardus Mercator atlas uit. Deze atlas bevatte 156 kaarten, allen verbeterde versies van de originele, oude kaarten. Henricus had de nieuwe ontdekkingen van niet alleen de Nederlandse, maar ook de Spaanse en Engelse zeevaarders toegevoegd. Daarbij had hij de kaarten opvallend verfraaid met cartouches met randinformatie, wapenschilden, kleine afbeeldingen van stadsgezichten of portretten van prominenten. De uitgave werd een groot succes en Henricus een beroemd man.

De leden van de familie Hondius waren echter niet de enige goede cartografen in zeventiende eeuws Amsterdam. In 1629 overlijdt broer Judocus II plotseling met als gevolg dat Henricus’ grootste rivaal Willem Blaeu een aanzienlijk aantal originele koperplaaten uit het nalatenschap van vader Judocus in zijn bezit weet te krijgen. Na wat bewerkingen zou hij deze gaan gebruiken voor uitgave van zijn eigen atlassen. Dit was een grote klap voor Henricus, die direct besluit om terug te verhuizen naar zijn ouderlijk huis. Eén van zijn eerste projecten is om zo snel mogelijk alle verloren koperplaten te

reproduceren en uit te geven, waardoor deze hun waarde verloren voor rivaal Blaeu.

De door Henricus vervaardigde kaart uit Collectie De Witte Zwaan laat een gedetailleerde afbeelding van het Rijnland en Amstelland zien. Het was destijds gebruikelijk om bij kaarten van Nederland, of delen daarvan, de kustlijn Noordelijk te houden. De belangrijkste reden waarom kaartenmaker ervoor kozen om het noorden rechts te houden, was het beschikbare papierformaat. Atlassen waren over het algemeen liggende boeken, waarbij het papier breder was dan hoog. Door de kust noordelijk te plaatsen op de afbeelding, pasten de kaarten simpelweg beter en overzichtelijker op het papier.



Henricus Hondius

1597 - 1651

kopergravure op papier, met de hand ingekleurd

46 x 56 cm

ALGEMENE INFORMATIE

Kunstenaar

Leefperiode

Titel

Datum:

Object

Object ID

Henricus Hondius

1597 - 1651

Kaart van Rijnland en Amstelland

1629

WZ.A.6

TECHNISCHE GEGEVENS

Techniek

Grootte

kopergravure op papier, met de hand ingekleurd

46 x 56 cm

OPSCHRIFTEN

Opschrift

Signatuur | merk

opschrift in kader RHINOLANDIAE, AMSTELANDIAE …… Amstelodami, Sumptibus Henrici Hondii. Anno 1629

HERKOMST
LITERATUUR

Literatuur

Nadine Orenstein, Hendrick Hondius and the Business of Prints in Seventeenth-century Holland, 1996

Herkomst

Aankoopjaar

bottom of page